Śmierć rotmistrza Pileckiego

Teatr, 85 min, Polska, 2006Scenariusz i reżyseria: Ryszard BugajskiMuzyka: Paweł SzymańskiWystępują:: Marek Proboszcz (oskarżony rotmistrz Witold Pilecki), Marek Kalita (sędzia podpułkownik Jan Hryckowian), Andrzej Niemirski (prokurator Czesław Łapiński), Jacek Rozenek (pułkownik UB Józef Różański), Andrzej Czernik (generał Władysław Anders), Gabriela Muskała (Maria Pilecka), Jan Monczka (prokurator pułkownik Stanisław Zarakowski), Aleksandra Konieczna (Stanisława Hryckowian), Łukasz Simlat (oskarżony Tateusz Płużański), Agnieszka Mandat (Leokadia Płużańska), Krzysztof Bień (mecenas Buszkowski), Anna Gornostaj (mecenas Pintarowa), Magdalena Gnatowska (oskarżona Maria Szelągowska), Witold Bieliński (oskarżony Witold Różycki), Robert Mazurkiewicz (oskarżony Maksymilian Sieradzki), Tomasz Sobczak (oskarżony Ryszard Jemontt - Krzywicki), Klaudiusz Kauffmann(protokolant porucznik Ryszard Czarkowski), Mariusz Zaniewski (porucznik UB Eugeniusz Chimczak), Magdalena Emilianowicz (dziennikarka), Aleksandra Godlewska (Eleonora Ostrowska), Katarzyna Olasz (Zosia Pilecka), Kamil Krawczykowski (Andrzej Pilecki), Tomasz Dedek (pułkownik Henryk Holder), Zbigniew Suszyński (oddziałowy), Tomasz Preniasz - Struś (podoficer) i inni Honor? Jaki honor? Tutaj nie ma honoru! Tu nie jest przedwojenna podchorążówka, to jest więzienie Urzędu Bezpieczeństwa w Polsce Ludowej! - pułkownik UB Józef Różański nie kryje wściekłości. Mimo długich miesięcy bicia i torturowania podczas brutalnych przesłuchań nie udało mu się złamać więźnia. Wprawdzie skatowany rotmistrz Witold Pilecki jest teraz ledwie cieniem dumnego oficera, lecz nadal nie poddaje się woli Różańskiego. I nie chce przyznać w toczącym się pokazowym procesie, że szpiegował na rzecz obcego mocarstwa i planował zamachy na wysokich urzędników państwowych. Rotmistrz domyśla się już, że nie uniesie cało głowy. Do końca jednak stara się osłaniać innych oskarżonych i pozostać wiernym temu, co uważał za najważniejsze: Bogu, Honorowi, Ojczyźnie. Pilecki uchodzi za jednego z najodważniejszych i najwierniejszych żołnierzy, jakich wydała II Rzeczpospolita, o imponującym szlaku bojowym. W czasie wojny 1920 roku odznaczył się w walkach z bolszewikami o Wilno. Po klęsce wrześniowej kontynuował walkę w szeregach Polskiego Państwa Podziemnego. We wrześniu 1940 roku dobrowolnie pozwolił Niemcom aresztować się podczas łapanki i wywieźć do Oświęcimia. Celem było zdobycie informacji o obozie oraz zorganizowanie w nim konspiracji. W Auschwitz Pilecki przebywał ponad dwa lata, planując także zbrojne uwolnienie więźniów. Po ucieczce z obozu wziął udział w powstaniu warszawskim. Los rzucił go następnie do Włoch, gdzie rotmistrz dołączył do II Korpusu Polskiego generała Andersa. Stąd wyruszył w swoją ostatnią podróż - do komunistycznej Polski. Dramat Ryszarda Bugajskiego stanowi rekonstrukcję trzech najbardziej tragicznych lat życia Witolda Pileckiego. Akcja sztuki rozgrywa się w Warszawie, na sali sądowej, w zawilgoconych podziemiach więzienia przy ulicy Rakowieckiej, w strasznych pokojach przesłuchań, gabinetach sędziego i prokuratora, wreszcie w celi oskarżonego. Sam rotmistrz swoje śledztwo określał jako bardziej okrutne niż pobyt w Oświęcimiu. W 1948 roku został skazany na karę śmierci i stracony. Bolesław Bierut nie zgodził się na ułaskawienie, Józef Cyrankiewicz zaaprobował karę, odmówił poparcia prośby o ułaskawienie. Pilecki za swą niezłomność zapłacił życiem oraz piętnem "bandyty" i "szpiega". Nieznane jest nawet miejsce jego pochówku. Do roku 1989 wszelkie informacje o dokonaniach i losie Pileckiego podlegały w PRL ścisłej cenzurze. Dopiero w 1990 r. został on zrehabilitowany.