Życie jest snem

Calderon pisał "Życie jest snem" w niewesołych czasach. Jego rodzinną Hiszpanię tyranizowała wszechwładna inkwizycja. Wielu domniemanych heretyków, bluźnierców i wyznawców szatana ginęło na stosach lub w salach tortur. Kto chciał parać się piórem, musiał uważać na każde słowo. Najbezpieczniej było uciekać w symbolizm i alegorię, ironię i krytykę współczesności oblekać w szaty baśni, łączyć różne tematy, jawę mieszać ze snem. A gdyby i to nie wystarczało, akcję utworu należało przenieść do jakiejś odległej, egzotycznej krainy, tak, by opisywane wydarzenia zyskały należyty wymiar abstrakcji. Tak uczynił m.in. Calderon w swym arcydramacie "Życie jest snem". Wypadki, o których mowa w tej sztuce rozgrywają się bowiem w... Polsce. Po śmierci Eustorgia III panuje tu Basilio - władca uczony, znawca astrologii. Gwiazdy objawiły mu, że jego syn będzie okrutnikiem i zrzuci z tronu ojca. Ostrożny król buduje więc wieżę w pobliżu stolicy i zamyka w niej swego następcę. Segismundo żyje w więzieniu jak zwierzę. Jego ojciec zadbał jednak, by otrzymał staranne wykształcenie. Być może gwiazdy się myliły? Basilio postanawia poddać syna próbie. Uśpionego Segismunda podwładni królewscy przenoszą do pałacu. Gdy młodzieniec się budzi, wszyscy oddają mu hołdy należne następcy tronu. Tymczasem Basilio obserwuje i czuwa. Jeśli Segismondo okaże się człowiekiem prawym - zostanie jego następcą.