Wokół Morza Śródziemnego Odcinek 6 - Ocaleni z ostatniej epoki lodowcowej

Streszczenie odcinka

Gran Sasso to masyw w sercu Apeninów - łańcucha górskiego o dł. 1500 km, który dzieli Morze Śródziemne na Basen Wschodni i Basen Zachodni. Tu zawsze wieje wiatr, a szczyty gór zakrywają chmury. Kiedy silne podmuchy przegonią obłoki widać szczyt Corno Grande, o wysokości 2912 m n.p.m. - najwyższy na Półwyspie Apenińskim. Na tej wysokości warunki są trudne: niskie temperatury, silny wiatr, lód i śnieg utrzymują się przez przynajmniej 8 miesięcy w roku. Tutejsze zwierzęta muszą więc stawiać czoło dużym wyzwaniom. Żyjące tu jery ważą zaledwie 40 g. We Włoszech jest ok. 6000 par tych ptaków. Jery mieszkające w Apeninach od tysięcy lat żyją w całkowitej izolacji. Mają miękkie pióra i temperament. Nie mogłyby żyć bez zimna, lodu i śniegu - to dla nich idealne warunki. Wiodą życie trudne i niebezpieczne, zresztą innego nie znają. Apeniny są znacznie starsze od Alp. Przez miliony lat woda, wiatr i lód wygładzały ich kontury. Nie ma tam poszarpanych, ostrych szczytów. Wyjątkiem jest Gran Sasso - jedyna tutejsza góra, która może rywalizować z alpejskimi pod względem wysokości i ukształtowania. Jest tu nawet lodowiec Calderone; choć powierzchni nie większej, niż boisko piłkarskie. To najbardziej wysunięty na południe lodowiec w Europie. Jak większość Apeninów masyw Gran Sasso jest zbudowany ze skał osadowych. Powstał on wskutek wypiętrzenia dna morskiego w miocenie, 7 milionów lat temu. Niegdyś skały te tworzyły dno ciepłego morza, w którym tętniło życie, a po którym zostały tylko skamieliny. Dzisiaj to ważne środowisko naturalne dzikich zwierząt żyjących w Apeninach. Park narodowy jest prawdziwym skarbcem bioróżnorodności. W sercu basenu Morza Śródziemnego są doskonałe warunki do życia dla zwierząt arktycznych i alpejskich. Latem u stóp góry temperatura sięga plus 40 st. C i przez kilka miesięcy nie ma opadów. Ale wystarczy wspiąć się wyżej, żeby się znaleźć w typowym środowisku Europy kontynentalnej.